Η εμπειρία μου ως ασθενής Μεταμόσχευσης Μαλλιών

DISCLAIMER
Οι λόγοι που γράφω αυτό το άρθρο είναι κυρίως δύο:

  • Να δείξω πως έπεσα και εγώ «θύμα» των …μύθων της Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE. Και θα εξηγήσω πολύ αναλυτικά και τεκμηριωμένα, με πλήρη γνώση και ευθύνη των λεγόμενών μου, πως με αυτά που γνωρίζω ως χειρουργός και ασθενής, σε κάθε περίπτωση, θα έπρεπε να είχα υποβληθεί σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUT και όχι με την τεχνική FUE της «τεχνογνωσίας» 2007-2013,
  • Διότι η συντριπτική πλειοψηφία των «κλινικών» που εφαρμόζουν την τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE συνεχίζουν και κάνουν τα ίδια λάθη που γίνονταν παλαιότερα λόγω “ανωριμότητας” της τεχνικής FUE, ενώ σήμερα γίνονται από ελλιπή επαγγελματισμό:
  1. Υπερβολικά πολλά μοσχεύματα σε μια συνεδρία,
  2. Υπερβολικα «πυκνή» συγκομιδή μοσχευμάτων,
  3. Υπερβολικά μεγάλα εργαλεία punch,
  4. Λάθος γωνία εισόδου punch στο δέρμα της δότριας.

=
Υπερβολικός τραυματισμός στη δότρια περιοχή, εκτενής ουλοποίηση και χαμηλή επιβίωση των μοσχευμάτων!

Λίγη …Ιστορία (μου)

Καθότι έπασχα (και πάσχω!) και ο ίδιος από Ανδρογενετική Αλωπεκία, από νωρίς (20 ετών) αποφάσισα να το αντιμετωπίσω όσο πιο αποτελεσματικά μπορούσα.
Από την ηλικία  των 20 ετών, λοιπόν, χρησιμοποιώ συνεχόμενα μια εγκεκριμένη τοπική φαρμακευτική αγωγή (Minoxidil 5%) και από το την ηλικία των 31 ετών προσέθεσα και μια δεύτερη εγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή από το στόμα (Finasteride 1mg).
Τις αγωγές αυτές συνεχίζω μέχρι και σήμερα να τις λαμβάνω χωρίς διακοπή.

εξέλιξη της απώλειας μαλλιών - Προσωπική Εμπειρία

Ξεκίνησα να χάνω μαλλιά από νωρίς, δυστυχώς.
Στην πρώτη φωτογραφία είμαι 20 χρονών και ήδη έχουν χαθεί κάποια μαλλιά στους κροτάφους. Αποφάσισα να ξεκινήσω αγωγή  με Minoxidil 5% και η ανταπόκριση ήταν εξαιρετική για 5 χρόνια που χρησιμοποιούσα την αγωγή καθημερινά!
Δυστυχως, έπειτα από λανθασμένη σύσταση καποιου μη ειδικευμένου ιατρού που μου ειπε να σταματήσω την αγωγή με Minoxidil 5% και να προτιμήσω μια δικής του ….επινόησης αγωγή, στα 25 διέκοψα την αγωγή με Minoxidil 5% και στην ηλικια των 26 ετών μπορεί εύκολα να δει κάποιος πόσο είχε προχωρησει η τριχοπτωση μου!
Ευτυχως, ξεκινησα ξανα την αγωγή μου μετά από κάποιους μήνες, αλλα κάποια από τα μαλλιά που είχαν χαθεί δεν “ξαναβγήκαν” ποτέ, όπως φαίνεται στην φωτογραφια στα 30 έτη.
Η κατάσταση χειροτέρευε σταδιακά μέχρι σχεδόν τα 30 έτη, όποτε και προσέθεσα και αγωγή Finasteride 1mg. Η τριχόπτωση σχετικά σταθεροποιήθηκε, βγήκαν κάποια νέα μαλλιά, αλλά η εικόνα μου δεν με ικανοποιούσε. Οπότε αποφάσισα να προχωρήσω σε Μεταμόσχευση Μαλλιών.
Το 2006 αποφάσισα να υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών διότι η πρόσθια περιοχή (hairline και κρόταφοι) είχε αδειάσει και σε αυτές τις περιοχές η φαρμακευτική αγωγή δεν μπορούσε πλέον να με βοηθήσει.
Το ευχάριστο είναι πως η δότρια περιοχή μου ήταν εξαιρετική όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των τριχοθυλακιακών μονάδων της (Follicular Units, FUs).
Η πυκνότητα της δότριας περιοχής μου ήταν 90FUs/cm2 (ο μέσος όρος είναι 70FUs/cm2), με 2,6 τρίχες/FU (ο μέσος όρος είναι 2,2 τρίχες/FU), χοντρές τρίχες (διάμετρος = 65μm, ο μέσος όρος είναι 50μm) και κυματιστά μαλλιά.
Επέλεξα να υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUE.
Η εντύπωση που είχα ότι η τεχνική FUE συνοδεύεται από «ηπιότερη» μετεγχειρητική περίοδο, αποτέλεσε τον κυριότερο λόγο επιλογής να υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUE αντί σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUΤ.
Συνολικά υποβλήθηκα σε 3 επεμβάσεις από 2 διαφορετικούς χειρουργούς που εκείνη την εποχή ήταν από τους πρωτοπόρους στη Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUE.
Όμως, η επιλογή μου να υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE αποδείχθηκε εκ των υστέρων πως δεν ήταν για μένα η καλύτερη επιλογή.
Διότι, η Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE είναι τελικά, μια εξαιρετική τεχνική αλλά:

  • για συγκεκριμένες περιπτώσεις και κατηγορίες ασθενών (σίγουρα άνηκα σε αυτούς!),
  • υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις! (δυστυχώς θα δούμε πως δεν τηρήθηκαν αυτές!)

Τι νόμιζα πως ήξερα πριν υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE

Ως Χειρουργός Αποκατάστασης Τριχωτού ξεκίνησα τα πρώτα βήματά μου στη  τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE το τέλος του 2004. Φυσικά, εκείνη την εποχή, γνωρίζαμε ελάχιστα για αυτή την νέα τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών και τα “νερά” ήταν ακόμα αχαρτογράφητα. Όπως  θα δούμε, ένα από τα θύματα των παραμέτρων που δεν γνωρίζαμε εκείνη την εποχή, ήμουν και εγώ!

Για τον έμπειρο, εξειδικευμένο και ηθικό χειρουργό, η τεχνική μεταμόσχευσης μαλλιών FUE είναι ένα πολύ χρήσιμο «εργαλείο» που του επιτρέπει να μπορεί να βοηθήσει περισσότερο τους ασθενείς του και να μπορεί να βοηθήσει και ένα ποσοστό ασθενών που παλαιότερα θα κρίνονταν ακατάλληλο για Μεταμόσχευση Μαλλιών.
Ως χειρουργός, έχω μπορέσει να βοηθήσω ασθενείς που χωρίς την τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE θα ήταν αδύνατον να τους βοηθήσω με οποιοδήποτε άλλο τρόπο.
Μέχρι που αποφάσισα και εγώ να υποβληθώ σε Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE (το 2006), ήδη η εμπειρία μου από τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE ως χειρουργός ήταν αρκετή ώστε να θεωρήσω πως με τη συγκεκριμένη τεχνική θα είχα ικανοποιητικό αποτέλεσμα ως ασθενής:

  • Γνώριζα ότι  η τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE είχε το μειονέκτημα της μικρότερης επιβίωσης των μοσχευμάτων σε σύγκριση με την “ώριμη” τεχνική FUT. (Σημείωση: σε έμπειρα χέρια, και ειδικά στην Anastasakis Hair Clinic, αυτό δεν ισχύει πλέον!) Το δεδομένο αυτό δεν με ανησυχούσε διότι με τόσο πολύτριχα μοσχεύματα όσο τα δικά μου, χοντρές τρίχες και καλά χαρακτηριστικά μαλλιών (κυματιστά) θεώρησα πως οι μοιραίες απώλειες σε επιβίωση που ήξερα πως θα είχα, δεν θα μου δημιουργούσαν αισθητικό πρόβλημα.
  • Επίσης, θεώρησα πως επειδή δεν θα έχω τομή και ράμματα στη δότρια περιοχή, δεν θα έχω ταλαιπωρία, πόνο και μούδιασμα.
  • Η εντύπωση που είχα ότι η τεχνική FUE συνοδεύεται από «ηπιότερη» μετεγχειρητική περίοδο, αποτέλεσε τον κυριότερο λόγο επιλογής να υποβληθώ σε Megasession FUE αντί σε Megasession FUΤ το 2012.
  • Και εξίσου σημαντικό ήταν πως νόμιζα ότι θα μπορούσα στο μέλλον να κουρεύω και τα μαλλιά μου όσο κοντά ήθελα!

Όπως έγραψα και στην αρχή, με αυτά που γνωρίζω ως χειρουργός και ασθενής, σε κάθε περίπτωση, θα έπρεπε να είχα υποβληθεί σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUT και όχι με την τεχνική FUE της «τεχνογνωσίας» 2006-2013.

Σημείωση:
Ευτυχώς, εδώ και χρόνια (>2018) στην Anastasakis Hair Clinic έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα εκείνα που έκαναν την τότε επιλογή μου να είναι λάθος. Πλέον, γνωρίζουμε με εγκυρότητα και συνέπεια:

  • πώς να έχουμε επιβίωση μοσχευμάτων που να αγγίζει το 100%,
  • πώς να διαχειριζόμαστε την δότρια περιοχή με τρόπο που να επιτρέπει κάθε είδος κουρέματος,
  • ποια εργαλεία να χρησιμοποιούμε ώστε να ελαχιστοποιείται η βλάβη,
  • ποιον αριθμό μοσχευμάτων να μεταμοσχεύουμε ανά ημέρα ώστε η επέμβαση να είναι ελάχιστα τραυματική.

Πλέον, στην Anastasakis Hair Clinic εφαρμόζω κυρίως την τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE με Titanium manual punches ή μηχανικών  MAMBA punches (Trivellini “flared” και “edge-out”) και συμπληρωματικά ή εναλλακτικά  αμβλεία punches (Harris S.A.F.ETM hexagonal punch).

Γιατί δεν έπρεπε να έχω επιλέξει για εμένα, τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE το 2013;

Διότι, με την επιλογή μου να υποβληθώ σε 3 συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUE κατέληξα με:

  • Λιγότερα μαλλιά να έχουν φυτρώσει στη λήπτρια περιοχή σε σύγκριση με την τεχνική FUT,
  • Πολλά από τα μοσχεύματα να μην είναι μόνιμα και στο μέλλον να κινδυνεύουν να πέσουν και αυτά λόγω της Ανδρογενετικής Αλωπεκίας,
  • Τεράστιο αριθμό μεγάλων μικρο-ουλών στη δότρια περιοχή που με αναγκάζουν να έχω πιο μακριά μαλλιά και φυσικά να μην μπορώ να κουρεύω τα μαλλιά μου όσο κοντά θέλω,
  • Μόνιμο ερύθημα (κοκκινίλα) στη δότρια περιοχή που με αναγκάζει να έχω πιο μακριά μαλλιά,
  • Διάχυτη αραίωση στη δότρια περιοχή που δείχνει «σκοροφαγωμένη» με πιο κοντά μαλλιά,
  • Πολλούς μήνες ενόχληση στη δότρια περιοχή μετά τη συνεδρία Megasession.

Σημείωση: να τονίσω εδώ πως όλα αυτά τα σημαντικά προβλήματα με τις σημερινές τεχνικές που εφαρμόζω στην Anastasakis Hair Clinic ΔΕΝ εμφανίζονται ποτέ. Εντούτοις, εκείνη την εποχή, ήταν συνηθισμένα. Δυστυχώς, και στη σημερινή εποχή (2022+) πολλοί χρησιμοποιούν απαρχαιωμένες διαδικασίες διαχείρισης της δότριας περιοχής και εργαλεία για την FUE.

Τεχνικές λεπτομέρειες πριν συνεχίσω

Ως ασθενής έχω υποβληθεί σε 3 συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUE, από το 2006 έως το 2013.
Οι 2 πρώτες συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUE έγιναν από την ίδια χειρουργό και η 3η από άλλον χειρουργό.
Και με τους 2 χειρουργούς είχα συνεργαστεί στο παρελθόν και ήξερα την ποιότητα της δουλειάς τους.
Και οι δυο συνάδελφοι χειρουργοί είναι εξαιρετικοί στη δουλειά τους και θεωρούνται από τους πρωτοπόρους στη Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUE.
Συνεπώς, όλα τα παραπάνω αρνητικά αποτελέσματα που είχα δεν είναι επιπλοκές ή κάποιο χειρουργικό λάθος, αλλά προβλήματα της ίδιας της τεχνικής Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE όταν αυτή εφαρμόζεται για πάρα πολύ μεγάλο αριθμό μοσχευμάτων και δεν τηρούνται κάποιες σημαντικές αρχές διαχείρισης της δότριας περιοχής.

Η Ιστορία μου με τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE…
Καθότι είμαι ο ίδιος Χειρουργός Αποκατάστασης Τριχωτού και …πάσχω από «επιστημονική περιέργεια», αποφασίσαμε με τις παραπάνω χειρουργικές ομάδες να εφαρμόσουμε σε εμένα κάποιες ιδέες που ήταν πολύ ενδιαφέρουσες και τότε ήταν ακόμα «φρέσκιες»:

  • 3/2006: Υποβλήθηκα σε μια «ακούρευτη συνεδρία», με μόλις 200 FUs με κούρεμα μόνο 3 λωρίδων από τη δότρια περιοχή (Εικ. 1). Αυτό ήταν μια «καινούργια ιδέα» το 2006 και ήδη κάποιοι την ονόμαζαν «ακούρευτη συνεδρία», αφού υπόσχονταν πως δεν θα χρειαστεί κούρεμα η δότρια περιοχή και κανείς δεν θα καταλάβαινε πως έγινε Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE. Σκοπός ήταν να επιβεβαιώσω πως θα είχα ικανοποιητική επιβίωση στα μοσχεύματά μου, διότι ήξερα πως με τα μέχρι τότε δεδομένα η τεχνική FUE είχε 75-80% επιβίωση μοσχευμάτων, ανεξάρτητα από το πόσο ικανός είναι ο χειρουργός. Πράγματι, επέλεξα να τοποθετήσουμε τα μοσχεύματα στην περιοχή των κροτάφων και να τους «κλείσουμε» λίγο. Αποδείχτηκε πως τα περισσότερα τριχοθυλάκια φύτρωσαν τελικά. Όταν τα μετρήσαμε στους 12 μήνες είχαν φυτρώσει τα 152 από τα 200 (75% επιβίωση).
  • 10/2008: μια συνεδρία 1200 FUs (Εικ. 2). Αφού είδαμε μετά από 12 μήνες πως τα μοσχεύματα μου είχαν φυτρώσει κατά περίπου 75% στην περιοχή των κροτάφων, περίμενα άλλο ενάμισι έτος και προχώρησα σε αποκατάσταση του hairline και του υπολοίπου των κροτάφων. Και σε αυτή τη συνεδρία αποδείχτηκε πως τα περισσότερα τριχοθυλάκια φύτρωσαν τελικά.
  • 3/2013: μια συνεδρία megasession FUE (3000 FUs) (Εικ. 3-5). Καθότι η τριχόπτωση προχώρησε, παρόλο που λάμβανα (και λαμβάνω ακόμα μέχρι και σήμερα) διπλή φαρμακευτική αγωγή, αποφάσισα να καλύψω σε μια συνεδρία τα άδεια μπροστινά και πίσω σημεία και να πυκνώσω και τους κροτάφους και το hairline της 2ης επέμβασης. Η συνεδρία megasession FUE ήταν και αυτή μια «καινούργια ιδέα» και καθότι η δότρια περιοχή μου ήταν εξαιρετική και η αφαίρεση των μοσχευμάτων μου εύκολη, αφαιρέσαμε σε μόλις 6 ώρες, 3000 μοσχεύματα με την τεχνική Power Sharp Punch. Και εδώ ήταν το μεγαλύτερο λάθος.
  • Πλέον, η ιδέα του FUE Megasession στην Anastasakis Hair Clinic, έχει εξελιχθεί σε ένα power tool στη μεταμόσχευση μαλλιών. Γίνονται αναλυτικές μετρήσεις της κάθε υπο-περιοχής της δότριας ζώνης με ειδικό λογισμικό, υπολογίζεται ο ακριβής αριθμός και τύπος μοσχευμάτων που θα αφαιρεθούν και υπάρχει μέγιστος αριθμός μοσχευμάτων που αφαιρούνται ανά ημέρα.
  • Εντούτοις, το 2013 η υλοποίηση ενός FUE Megasession είχε ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας.

Ποια ήταν τα αποτελέσματα της Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE σε εμένα;

Ας δούμε λοιπόν την πορεία μου ως ασθενής Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE από το 2006 έως το 2015:

Εικ. 1a-c: Κούρεμα πριν τη 2η συνεδρία. Τότε είδαμε τα αποτελέσματα της «ακούρευτης συνεδρίας» στη δότρια περιοχή. Αποδείχθηκε πως η λεγόμενη «ακούρευτη συνεδρία», δηλαδή να ξυρίζει ο χειρουργός μόνο στενές λωρίδες της δότριας περιοχής που καλύπτονται από τα υπόλοιπα μαλλιά και να αφαιρεί μοσχεύματα από αυτές τις λωρίδες, καταλήγει σε πολύ αντιαισθητικές ουλές. Ο χειρουργός αναγκάζεται να αφαιρέσει μοσχεύματα πολύ κοντά το ένα με το άλλο και οι μικρο-ουλές υποχρεωτικά «ενώνονται», δίνοντας πολύ άσχημη εικόνα, χειρότερη και από μια κακοραμμένη ουλή FUT ουλή. Με τα βελάκια βλέπετε τις μακρόστενες ουλές απέκτησα από την αφαίρεση μόλις 200 μοσχευμάτων. Φανταστείτε να θελήσει κανείς να αφαιρέσει 1000 μοσχεύματα με αυτήν την τεχνική της «ακούρευτης συνεδρίας»! Σήμερα αυτό το φαινόμενο ονομάζεται “Flag Sign”, δλδ. σαν “σημαία”, με αραιές περιοχές αναμεσά σε πυκνές περιοχές!

Εικ. 2a-f: Αμέσως πριν και αμέσως μετά τη 2η συνεδρία FUE, 1200 μοσχευμάτων. Στις φωτογραφίες a-c φαίνονται τα περίπου 160 μοσχεύματα (από τα 200 μοσχεύματα που είχαν μεταμοσχευθεί) από την «ακούρευτη» συνεδρία που έχουν φυτρώσει και μεγαλώσει στους κροτάφους (βελάκι) και ο σχεδιασμός της 2ης συνεδρίας. Στις φωτογραφίες d και e φαίνονται τα μοσχεύματα αμέσως μετά τη μεταμόσχευση και στην φωτογραφία f είναι η εικόνα της δότριας περιοχής μετά την αφαίρεση 1200 μοσχευμάτων. Φαίνονται ακόμα οι ουλές από την «ακούρευτη συνεδρία», σαν γραμμές. (Εικ. 2f)

Εικ. 3a-c: Τα μαλλιά της 2ης συνεδρίας (1200FUs) είχαν φυτρώσει ικανοποιητικά, άλλα με τη πάροδο των ετών (2008-2013) είχα χάσει μαλλιά και στις υπόλοιπες περιοχές. Οπότε, προχώρησα και σε επόμενη συνεδρία Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUE. Αυτές είναι οι φωτογραφίες ακριβώς πριν το κούρεμα της δότριας περιοχής.

Εικ. 4a-d: Όταν κουρεύτηκε η δότρια περιοχή φάνηκαν για πρώτη φορά τα σημάδια και της 2ης Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUE, συνολικά, πλέον 1400 άσπρες μικρο-ουλές (white dots). Τότε επιβεβαιώθηκε πως το πλεονέκτημα του πολύ κοντού κουρέματος είναι ΜΥΘΟΣ.
Διότι προσωπικά, σε καμία περίπτωση δεν θα έκοβα τα μαλλιά μου κοντά ώστε να φαίνονται αυτά τα σημάδια!
Φυσικά, με λίγο μακρύτερο μαλλί, ίσως 3-4mm δεν θα φαινόταν τίποτα. Αλλά η δυνατότητα του “shaved look” ήταν παρελθόν!

(Σημείωση: Στην δική μου περίπτωση, επειδή ήταν πολύ πυκνή η δότρια και η αντίθεση μαύρων τριχών με άσπρο δέρμα είναι πολύ έντονη, τα σημάδια φαίνονται πολύ εύκολα. Στην Anastasakis Hair Clinic, σε παρόμοια περιστατικά, διασκορπίζονται οι μικρο-ουλές σε πολύ μεγαλύτερη επιφάνεια και δεν φαίνεται τίποτα ακόμα και με shaved-look.

Σημείωση: Σημαντικό ρόλο παίζουν πλέον και τα λεπτότερα εργαλεία που χρησιμοποιούμε στη Anastasakis Hair Clinic και που προκαλούν πολύ μικρότερο τραυματισμό!
Πλέον, στην Anastasakis Hair Clinic εφαρμόζω κυρίως την τεχνική Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE με Titanium manual punches ή μηχανικών  MAMBA punches (Trivellini “flared” και “edge-out”) και συμπληρωματικά ή εναλλακτικά  αμβλεία punches (Harris S.A.F.ETM hexagonal punch).

Εικ. 5a-d: Αμέσως μετά την αφαίρεση των 3000 μοσχευμάτων από τη δότρια περιοχή. Παρατηρήστε πως για να «βρεθούν» αυτά τα 3000 μοσχεύματα, αναγκαστήκαμε να βγούμε εκτός της ΑΔΖ (Ασφαλής Δότρια Ζώνη) σημειωμένη με πορτοκαλί πλαίσιο. Όμως, τα μοσχεύματα που πήραμε από τις περιοχές πάνω και κάτω από την ΑΔΖ είναι πολύ πιθανό να μην είναι μόνιμα και να πέσουν στο μέλλον από τις περιοχές που τα μεταμοσχεύσαμε! Φυσικά, όσα χρόνια συνεχίζω να λαμβάνω αγωγή ενάντια στην τριχόπτωση, η δότρια περιοχή θα παραμείνει σταθεροποιημένη. Αν όμως σταματήσω την  αγωγή, πιθανό πολλά από αυτά τα μοσχεύματα να χαθούν!

Εικ. 6a-i: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής την επόμενη ημέρα από την επέμβαση (1η μετεγχειρητική ημέρα). Μεταμοσχεύσαμε 3000 FUs στην πρόσθια περιοχή και στην κορυφή. Τα μοσχεύματα φαίνονται να έχουν μια μπλε απόχρωση διότι χρωματίζουμε τις υποδοχές με methylene blue για να εντοπίζονται πιο εύκολα και να επιταχύνεται η τοποθέτηση. Η δότρια περιοχή είναι όπως ακριβώς την περίμενα, γεμάτη με 3000 μικρο-τομές + 1400 παλαιότερες μικρο-ουλές.

Εικ. 7a-f: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής τη 2η μετεγχειρητική ημέρα. Η ενόχληση σε ολόκληρη τη δότρια περιοχή είναι έντονη αλλά ήταν αναμενόμενο. Η λήπτρια περιοχή είναι απλά μουδιασμένη. Οι 3000 μικρο-τομές έχουν αρχίσει να επουλώνονται και να μικραίνουν σε επιφάνεια. Αυτό προκαλεί μια έντονη, διάχυτη αίσθηση τραβήγματος.
Σημείωση: Να τονίσω εδώ πως η εικόνα αυτή εμφανίζεται μόνο όταν:

  • Γίνει υπερβολικά μεγάλος αριθμός τομών σε σχετικά μικρή περιοχή. Το κυριότερο λάθος ήταν πως δεν επεκτάθηκε η συγκομιδή κατά μήκος ολόκληρης της δότριας περιοχής, αλλά επικεντρώθηκε για λόγους ευκολίας και ταχύτητας, μόνο στην ινιακή περιοχή,
  • Όταν το εργαλείο punch είναι >0.9mm,
  • Όταν η γωνία εισόδου του εργαλείου punch δεν είναι κάθετη.

Εικ. 8a-f: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής την 7η ημέρα. Τα μαλλιά έχουν μεγαλώσει περίπου 2-3mm άλλα η δότρια περιοχή είναι πολύ ερεθισμένη, κόκκινη και πονάει, ακόμα και στο απαλό άγγιγμα. Υπάρχει επίσης ένα συνεχές «τράβηγμα», λόγω της επούλωσης τον 3000 μικρο-οπών. Σε αυτή τη φάση έχει αρχίσει η ανησυχία μου, διότι γνωρίζω πως οι ασθενείς μου που έχουν υποβληθεί σε Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUT ήδη από την 4η-5η ημέρα δεν έχουν καμία ενόχληση στη δότρια περιοχή.

Εικ. 9-a-e: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής τη 12η μέρες μετά, ο ερεθισμός δεν έχει μειωθεί. Η δότρια περιοχή είναι πολύ ερεθισμένη, κόκκινη και ο πόνος παραμένει σταθερά. Οι τρίχες στη λήπτρια περιοχή δεν έχουν πέσει ακόμα. Πλέον έχω αρχίσει να καταλαβαίνω πως δεν έπρεπε να έχουμε αφαιρέσει τόσα πολλά μοσχεύματα με την τεχνική Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE και πως ο συνολικός τραυματισμός είναι τελικά υπερβολικά μεγάλος και για αυτό παραμένει η ενόχληση τόσες μέρες.

Εικ. 10a-e: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής 30 ημέρες μετά τη μεταμόσχευση. Όλες οι τριχούλες από τα μοσχεύματα έχουν πλέον πέσει. Δυστυχώς, η δότρια περιοχή παραμένει ερεθισμένη και πονάει όταν ξαπλώνω στο μαξιλάρι και όταν την αγγίζω. Επίσης, παρόλα τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά της δότριας περιοχής μου, φαίνεται αραιή. Έχω κουρευτεί σε μήκος 9mm στις φωτογραφίες και προφανώς χρειάζεται πιο μακριά μαλλιά για να μην φαίνεται ο ερεθισμός και η αραίωση στη δότρια περιοχή.

Εικ. 11a-e: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής 2 μήνες ακριβώς μετά την επέμβαση. Η περιοχή παραμένει ερεθισμένη, λιγότερο από πριν, ευτυχώς. Ήδη όμως έχω πειστεί πως έχει γίνει ανεπανόρθωτη βλάβη από τον υπερβολικό τραυματισμό της δότριας περιοχής. Όμως, είναι πλέον προφανές πως σε μήκος μαλλιών 9mm δείχνει αραιή και «σκοροφαγωμένη». Στο μέλλον θα αναγκαστώ να αφήνω μεγαλύτερο μήκος μαλλιών. Πλέον είμαι βέβαιος πως η επιλογή για Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUE σε τόσο μεγάλο αριθμό μοσχευμάτων σε μια συνεδρία (3000) αλλά και συνολικά (4500) πιθανόν να έχει μόνιμες επιπτώσεις στη δότρια περιοχή με την τεχνική FUE όπως την εφαρμόζαμε το 2013.

Εικ. 12a-f: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής 12 μήνες μετά τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE. Τα μοσχεύματα στη λήπτρια περιοχή δεν φαίνεται έχουν βγει ακόμα σε ικανοποιητικό ποσοστό. Με μαλλιά μήκους 9-12mm η δότρια περιοχή φαίνεται αραιή και με ακόμα πιο κοντό μαλλί (<9mm) φαίνονται και οι συνολικά 4500 μικρο-ουλές! Αναγκαστικά λοιπόν, κουρεύω τη δότρια περιοχή σε μήκος 15mm (1,5cm) και μόνο τότε δεν δείχνει πλέον αισθητά αραιή ή «σκοροφαγωμένη». Παρατηρήστε, όμως, πως παραμένει ακόμα η ερυθρότητα, κυρίως στη δότρια περιοχή.

Εικ. 13a-f: Εικόνα λήπτριας και δότριας περιοχής 18 μήνες μετά τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE. Πλέον έχουν φυτρώσει όσα μοσχεύματα ήταν να φυτρώσουν. Η δότρια περιοχή δείχνει ικανοποιητική μόνο με μήκος μαλλιού 15mm (1,5cm), αλλά όχι με πιο κοντό μαλλί. Αν ανασηκώσω τα μαλλιά, όμως, φαίνονται οι μικρο-ουλές και η αραίωση. Η ερυθρότητα είναι πλέον μόνιμη!

Τι έμαθα, λοιπόν, από την εμπειρία μου ως ασθενής Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE;

Μέχρι να υποβληθώ σε Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE, νόμιζα και εγώ πως τα σημαδάκια από την αφαίρεση των μοσχευμάτων είναι «αόρατα» ακόμα και με σχεδόν ξυρισμένο μαλλί, πως θα μπορώ να κόβω τα μαλλιά μου όσο κοντά θέλω, όπως μου άρεσε, και πως η περίοδος ανάρρωσης θα είναι πιο άνετη, χωρίς πόνο, μούδιασμα ή φαγούρα στη δότρια περιοχή ή ενόχληση κτλ.

Ας δούμε όμως ποια ήταν η πραγματικότητα που βίωσα ως ασθενής 3 επεμβάσεων Μεταμόσχευσης Μαλλιών με FUE από το 2006 έως και το 2013:

  • Ακούρευτη συνεδρία: Αφενός, η «ακούρευτη συνεδρία», δηλαδή η αφαίρεση μοσχευμάτων από ξυρισμένες στενές λωρίδες της δότριας περιοχής που καλύπτονται από τα υπόλοιπα μαλλιά, καταλήγει σε πολύ εμφανή σημάδια. Ο χειρουργός αναγκάζεται να αφαιρέσει μοσχεύματα πολύ κοντά το ένα με το άλλο και οι μικρο-ουλές υποχρεωτικά ενώνονται, δίνοντας πολύ άσχημη εικόνα, χειρότερη και από FUT ουλή. (Εικ. 1)
  • Κοντό κούρεμα: Το βασικό «πλεονέκτημα» της Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE, δηλαδή του πολύ κοντού κουρέματος – σχεδόν ξυρισμένου – δεν ισχύει. Από κάθε σημείο που αφαιρείται ένα τριχοθυλάκιο μένει πίσω μια μικρή, στρογγυλή, ουλή λευκού χρώματος που φαίνεται! Τα σημάδια αυτά ονομάζονται διεθνώς white dots και εμφανίζονται σε κάθε περιστατικό Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE. (Εικ. 1, Εικ. 4)

Άρα, δεν γίνεται να υποβληθεί κάποιος σε Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE και να μπορεί να κόψει τα μαλλιά του σε μήκος λιγότερο από 3-4mm χωρίς να φαίνονται κάποια λευκα σημάδια στη δότρια περιοχή!

Τα άσπρα μικρο-σημάδια υπάρχουν πάντα και θα φαίνονται με κοντοκουρεμένο, ή σχεδόν ξυρισμένο μαλλί.
Σε εμένα που αφαίρεσα συνολικά 4500FUs, ακριβώς επειδή είναι πάρα πολλά και αναγκαστικά πολύ κοντά μεταξύ τους, μόνο όταν τα μαλλιά μου έφτασαν σε μήκος μεγαλύτερο από 10mm δεν ήταν εμφανή τα white dots.

  • Σημάδια ή ουλές: Αν αφαιρεθούν περισσότερα 3000 μοσχεύματα ΣΥΝΟΛΙΚΑ στη ζωή του ατόμου και από ΟΛΟΚΛΗΡΗ τη δότρια περιοχή με την τεχνική FUE, όσο «χαρισματική» και πυκνή και αν είναι, κινδυνεύει να φανεί αραιή. Το ζήτημα είναι πως για να μην φαίνεται αραιή, πρέπει να αφήνει ο ασθενής ακόμα μεγαλύτερο μήκος μαλλιών από αυτό που είναι απαραίτητο να κρύβει τα white dots!

(Σημείωση: εδώ να τονίσω πως με τη σύγχρονη διαχείριση της δότριας περιοχής στην Anastasakis Hair Clinic, με τη χρήση εργαλείου punch  0.7-0.9mm και διατηρώντας πάντοτε κάθετη γωνία εισόδου, όλα αυτά τα προβλήματα λύνονται πλέον! Ως χειρουργός, έχω αφαιρέσει ακόμα και 8000 FUs σε 3 σταδια ΜΕΤ στοn ίδιο ασθενή και η δότρια φαίνεται εξαιρετική!)

  • Πόνος και ταλαιπωρία: Ενώ στην 2η συνεδρία FUE (1200 FUs) η επούλωση ήταν άριστα ανεκτή και δεν ταλαιπωρήθηκα, στο megasession FUE (3000FUs) ταλαιπωρήθηκα πολύ έντονα για τουλάχιστον 2 μήνες και παρέμεινε πόνος στην επαφή με ολόκληρη την περιοχή (είτε όταν ακουμπούσα στο χέρι είτε όταν ξάπλωνα στο μαξιλάρι) για συνολικά άλλους 3 επιπλέον μήνες. (Εικ. 5)

Σημειώση: εδώ να τονίσω πως με τη σύγχρονη διαχείριση της δότριας περιοχής που εφαρμόζουμε στην Anastasakis Hair Clinic, με τη χρήση εργαλείων punch  0.7-0.9mm και διατηρώντας πάντοτε κάθετη γωνία εισόδου, κανένα από αυτά τα προβλήματα ΔΕΝ υπάρχει πλέον!)

Τι θα άλλαζα αν μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω;

Αν έκανα ξανά τη μεταμόσχευση μαλλιών μου πίσω στο 2013, θα διάλεγα το FUT, διότι τα megasessions FUE δεν είχαν ακόμη αποκτήσει  τη σημερινή τους τεχνική αρτιότητα και εξέλιξη.
Είμαι βέβαιος πως πλέον και βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της δότριας περιοχή μου, θα έπρεπε να έχω επιλέξει την τεχνική FUT για τη Μεταμόσχευση Μαλλιών μου, ειδικά για το megasession των 3000 FUs!
Και εξηγώ γιατί:

  • Η επιβίωση των μοσχευμάτων αλλά και η ποιότητα των τριχών με την τεχνική FUT είναι υψηλότερα σε σύγκριση με τα μοσχεύματα που προκύπτουν με την τεχνική FUE, (τουλάχιστον μέχρι το 2013)

Σημειώση: Πλέον, στην κλινική μου, έχουμε πετύχει η επιβίωση ΚΑΙ στην τεχνική FUE είναι σταθερά  95-98%. Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει για τις περισσότερες άλλες κλινικές, διότι δεν εφαρμόζουν τα αναγκαία πρωτόκολλα υποστήριξης και προστασίας των μοσχευμάτων που μοιραία ταλαιπωρούνται περισσότερο με την τεχνική FUE.

  • Με την τεχνική FUT η ίδια ομάδα που με χειρούργησε επιτυγχάνει σταθερά επιβίωση 95-98%. Με την τεχνική FUE, η επιβίωση περιορίστηκε στο 75%-80%.
  • Παρόλα τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά της δότριας περιοχής μου, το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι όσο πυκνό θα έπρεπε να είναι έπειτα από 4500 μοσχεύματα συνολικά σε 3 συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE! (Εικ. 11)
  • Πολλά από τα μοσχεύματα που αφαιρέσαμε και μεταμοσχεύσαμε δεν είναι μόνιμα και στο μέλλον θα πέσουν, αφού έχουν υποχρεωτικά αφαιρεθεί μοσχεύματα από περιοχές έξω από την ΑΔΖ (Ασφαλή Δότρια Ζώνη). (Εικ. 5) Αντίθετα με την τεχνική FUT, μεταμοσχεύονται μόνον μόνιμα FUs, διότι τα αφαιρούμε μόνο από τη ΑΔΖ!
  • Η ουλή στη δότρια περιοχή με την τεχνική FUT είναι λεπτότερη του 1mm και δεν είναι εμφανής σε μήκος μαλλιών μόλις 6-7mm. Δυστυχώς, τώρα πρέπει να αφήνω μαλλιά μήκους 15mm για να καλυφθεί η «καταστροφή» της δότριας περιοχής. (Εικ. 11)

Σημειώση: Πλέον, στην Anastasakis Hair Clinic, έχουμε καταφέρει και η με την τεχνική FUE, ακόμα και με αφαίρεση >5000 FUs σε 2 στάδια Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE , ο ασθενής μπορεί να κόψει τα μαλλιά του πολύ κοντά, διότι γίνεται άριστη διαχείριση της δότριας περιοχής, χρησιμοποιούνται εργαλεία punch 0,7-0,9mm και το εργαλείο punch εισέρχεται πάντοτε σε ορθή γωνία.

  • Ο πόνος και η ενόχληση στη δότρια περιοχή είναι μικρότερος με την τεχνική FUE μόνο για μικρές συνεδρίες. Έπειτα, όμως, από την αφαίρεση 3000FUs με τεχνική FUE, η δότρια περιοχή μου παρέμεινε «πολύ ευαίσθητη» για διάστημα >4 μηνών! (Εικ. 9) H μετεγχειρητική περίοδος θα ήταν πολύ πιο ήπια αν είχα επιλέξει την τεχνική FUT ή συνδυασμό των 2 τεχνικών FUE+FUE για την αφαίρεση τόσων πολλών FUs.
  • Στο μέλλον, που θα χρειαστώ και επιπλέον συνεδρία μεταμόσχευσης μαλλιών, η δότρια περιοχή θα είναι εξαιρετικά ουλώδης. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πιο «χοντρά» μοσχεύματα, πιο μεγάλες υποδοχές στη λήπτρια περιοχή για να χωρέσει το κάθε μόσχευμα και τελικά περισσότερο τραυματισμό (λόγω των μεγαλύτερων υποδοχών) και μικρότερη πυκνότητα, αφού οι μεγαλύτερες υποδοχές αναγκαστικά είναι πιο αραιές! Αντίθετα, αν είχα υποβληθεί σε megasession FUT, η δότρια περιοχή πάνω και κάτω από την ουλή (που αφαιρείται σε κάθε επόμενη συνεδρία!) θα έμενε άθικτη!

Τι συνέβη τελικά;

Επιλέγοντας όλα αυτά τα χρόνια να υποβληθώ σε 3 συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE κατέληξα:

  • Με λιγότερα μαλλιά γιατί δεν «φύτρωσαν» όλα τα μοσχεύματα που μεταφέρθηκαν στη λήπτρια περιοχή. Με την τεχνική FUT ή με συνδυασμό των 2 τεχνικών FUE + FUE, θα είχα ένα ακόμα πιο πυκνό αποτέλεσμα
  • Με μια διάχυτη αραίωση στη δότρια, παρόλο την εξαιρετική αρχική πυκνότητα λόγω του μεγάλου αριθμού των μοσχευμάτων που αφαιρέθηκαν από τη δότρια περιοχή.  Αντίθετα, με την τεχνική Μεταμόσχευση Μαλλιών FUT η δότρια θα φαινόταν το ίδιο πυκνή.
  • Η διάσπαρτη ουλή στη δότρια περιοχή δεν μου επιτρέπει κούρεμα πιο κοντό από 15mm. Επιπλέον θα δυσκολέψει πολύ την επόμενη Μεταμόσχευση Μαλλιών που κάποια στιγμή σίγουρα θα χρειαστώ. Αντίθετα, η Μεταμόσχευση Μαλλιών FUT αφήνει την περιοχή πάνω και κάτω από την ουλή πλάτους 1mm άθικτη για μελλοντικές συνεδρίες.
  • Η ταλαιπωρία στη δότρια περιοχή σε μία τόσο εκτεταμένη επέμβαση, κράτησε για περίπου 4 μήνες. Ενώ, με τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUT η ενόχληση κρατάει μέχρι να αφαιρεθούν τα ράμματα (10-14 μέρες).
  • Υπάρχει μια μόνιμη ερυθρότητα στη δότρια περιοχή, η οποία δεν εμφανίζεται στα περιστατικά Μεταμόσχευσης Μαλλιών με την τεχνική FUT.

Το ζήτημα της ουλής στη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE

Η Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE μετά από τόσα χρόνια εφαρμογής της δυστυχώς εξακολουθεί να διαφημίζεται από αρκετούς ως «νέα τεχνική» και «χωρίς ουλή».
Αυτό είναι ψέμα.
Μάλιστα, οι μοναδικοί παγκοσμίως επίσημοι Επιστημονικοί Φορείς ISHRS και ABHRS (American Board of Hair Restoration Surgery, Αμερικανικό Συμβούλιο Χειρουργικής Αποκατάστασης Τριχωτού), απαγορεύουν στους ιατρούς-μέλη τους τη χρήση όρων όπως «ανώδυνη» («no-pain»), «επέμβαση χωρίς ουλές» («No scars»), «επέμβαση χωρίς τομή» («No incision»), «επέμβαση χωρίς επαφή («No touch»), «επέμβαση χωρίς κόψιμο» («No cutting») και «ελάχιστα παρεμβατική επέμβαση» («Non-invasive»).
Η ISHRS σε επίσημη ανακοίνωσή της δηλώνει πως η Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE είναι μια τεχνική διασποράς της ουλής (scar spreading) και μάλιστα εξηγεί πώς να υπολογίσει κανείς το μήκος και την επιφάνεια της ουλής από τη Μεταμόσχευση Μαλλιών FUE σε σύγκριση με τη Μεταμόσχευση Μαλλιών με την τεχνική FUT.

Για πόση ουλή μιλάμε τελικά;

Για να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης τι σημαίνει “τεχνική διασποράς της ουλής” θα σας δώσω το παράδειγμα από τη δική μου μεταμόσχευση μαλλιών.
Συνολικά και στις 3 συνεδρίες Μεταμόσχευσης Μαλλιών FUE έχω μεταμοσχεύσει 4500 FUs.
Επειδή τα τριχοθυλάκιά μου είναι χοντρά και πολύτριχα, χρησιμοποιήσαμε σε όλες τις συνεδρίες punch διαμέτρου 1mm.
Με απλούς γεωμετρικούς υπολογισμούς, υπολόγισα πως το συνολικό μήκος τραύματος ήταν το εξής: 4900 τομές Χ περίμετρος εργαλείου punch διαμέτρου 1mm,
άρα ακτίνας R=0,5mm = 4900 Χ 2πR = 3500 X 3,14mm = 15.386mm = 15,3 μέτρα τραύματος  (όσο ένα τετραώροφο κτήριο!)

Τετραόροφο κτίριο ασθενής μεταμόσχευσης μαλλιών

Στην πραγματικότητα, όμως, το μήκος του τραύματος ήταν τουλάχιστον 25-30% παραπάνω, διότι, αφενός δεν υπάρχει 100% επιτυχία στην αφαίρεση μοσχευμάτων (άρα γίνεται τομή αλλά δεν βγαίνει το μόσχευμα) και αφετέρου το punch εισέρχεται πάντοτε σε γωνία, οπότε αυξάνει σημαντικά η ακτίνα της οπής που δημιουργεί.
Επίσης, υπολόγισα πως η συνολική επιφάνεια ουλής θα ήταν η εξής:
4900 τομές Χ επιφάνεια εργαλείου punch διαμέτρου 1mm, άρα ακτίνας R=0,5mm = 4900 Χ πR2 = 4900 X 0,785mm2 = 3.846mm2 = 6,2cm Χ 6,2cm, δηλαδή ακριβώς όσο ένα χαρτονόμισμα των 5€ διπλωμένο στα 2 ή όσο μια μέση ανδρική παλάμη!

5€ ασθενής μεταμόσχευσης μαλλιών

Πόση είναι η ουλή με την τεχνική FUT;

Δείτε παρακάτω φωτογραφίες από περιστατικά που έχω χειρουργήσει εγώ στην Anastasakis Hair Clinic.
Αυτή είναι η εικόνα της δότριας περιοχής 12-14 μέρες μετά τη Μεταμόσχευση μαλλιών με την τεχνική FUT και αμέσως μετά την αφαίρεση των χειρουργικών clips. (τα κόκκινα σημαδάκια που βλέπετε ολόγυρα από την τομή.)
Οι ουλές αυτές, που είναι ΟΛΕΣ λεπτότερες από 0,5-1mm (χιλιοστό) σε μερικούς μήνες θα είναι περίπου 50% λεπτότερες (λόγω της επούλωσης) και σε ίδια απόχρωση με το δέρμα.

Παρόλο που κάθε δέρμα επουλώνεται διαφορετικά όπως φαίνεται, η ουλή στη δότρια περιοχή είναι ελάχιστη.

Αρκεί να δείξει ο χειρουργός προσοχή και επιμέλεια στη δουλειά του και τα αποτελέσματα της μεταμόσχευσης μαλλιών μπορούν να είναι ακριβώς αυτά που φαντάζεται ο ασθενής.

Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Αναστασάκης

abhrs-anastasakis-greece
fellow-members-ishrs-anastasakis
ishrs-member-anastasakis
elamat-anastasakis-president
medical-beauty-awards-anastasakis-platinum
medical-beauty-awards-gold-brand-anastasakis
medical-beauty-awards-gold-anastasakis
medical-beauty-awards-silver-anastasakis
influencer-awards-influencer-doctor-anastasakis
Screenshot 2022-01-07 at 10.05.17
ishrs india 2023